APEL ŚRODOWISK PRAWNICZYCH

My, niżej podpisani przedstawiciele środowisk prawniczych, wyrażamy głębokie zaniepokojenie zarówno formą, jak i treścią zmian wprowadzanych w prawie karnym i wymiarze sprawiedliwości. W naszym przekonaniu działania te ignorują rzeczywistą sytuację w kraju, a także dorobek nauki - wprowadzają opinię publiczną w błąd, są uzasadniane demagogicznie, a w efekcie psują prawo i naruszają zasady demokratycznego państwa prawnego. Ich konsekwencją będzie nie tylko naruszanie elementarnych praw obywateli, ale także znaczny wzrost poczucia zagrożenia, a w perspektywie kilkuletniej rzeczywisty wzrost przestępczości.

Odwołanie przewodniczącego Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego prof. Stanisława Waltosia oraz sposób tego odwołania, a także potraktowanie całej komisji budzi przekonanie, że osobom odpowiedzialnym za porządek, bezpieczeństwo oraz wymiar sprawiedliwości nie zależy ani na rzeczywistym usprawnieniu jego funkcjonowania, ani na poprawie bezpieczeństwa obywateli.

Zarówno język, jak i sposób działania obecnych władz przypominają łudząco czasy PRL.

W XXI wieku nie da się rozwiązywać poważnych problemów społecznych, ignorując dorobek nauki. Nie mamy wątpliwości co do tego, ze nasz apel nie wpłynie na stanowisko władz. Jednak naszym obywatelskim obowiązkiem zgodnym ze społeczną rolą prawnika jest w tej sytuacji zgłosić swój zdecydowany sprzeciw.

Andrzej Adamski (prof. UMK), Lech Antonowicz (prof. UMCS), Jan Baszkiewicz (prof. członek rzeczywisty PAN), Janina Błachut (prof. UJ), Adam Brzozowski (prof. UW), Andrzej Bulsiewicz (prof. UMK), Krystian Complak (prof. UWr), Krystyna Chojnicka (prof. UJ), Bogusław Cudowski (prof. U. Białystok), Zbigniew Ćwiąkalski (prof. UJ), Władysław Czapliński (prof. INP PAN), Sławomir Dudzik (prof. UJ), Teresa Dukiet-Nagórska (prof. UŚl), Leonard Etel (prof. U. Białystok), Marian Filar (prof. UMK), Jerzy Frąckowiak (prof. UWr), Andrzej Gaberle (prof. UJ), Jacek Giezek (prof. UWr), Edward Gniewek (prof. UWr), Oktawia Górniok (prof. UŚl, KNP), Stanisław Grodziski (prof. UJ), Bożena Gronowska (prof. UMK), Hubert Izdebski (prof. UW), Danuta Janicka (prof. UMK), Michał Jaskólski (prof. UJ), Stefan Lelental (prof., Wydział Prawa i Administracji UŁ), Tomasz Kaczmarek (prof. UWr), Leon Kieres (prof. UWr), Violetta Konarska-Wrzosek (prof. UMK), Marianna Korcyl-Wolska (prof. UJ), Aleksandra Korwin- Szymanowska (prof. IPSiR UW), Małgorzata Korzycka-Iwanow (prof. UW), Anna Kossowska (prof. INP PAN), Eugeniusz Kowalewski (prof. UMK), Krzysztof Krajewski (prof. UJ), Cezary Kulesza (prof. U. Białystok), Mariusz Kulicki (prof. UMK), Barbara Kunicka-Michalska (prof. INP PAN), Piotr Kruszyński (prof. UW), Jerzy Malec (prof. UJ), Ryszard Markiewicz (prof. UJ), Mirosława Melezini (prof. U. Białystok), Eugeniusz Ochendowski (prof. UMK), Wiktor Osiatyński (prof. Uniwersytetu Środkowo-Europejskiego), Krzysztof Pałecki (prof. UJ), Maksymilian Pazdan (prof. UŚl), Antoni Pieniążek (prof. UMCS, dziekan Wydziału Prawa), Krzysztof Płeszka (prof. UJ), Jan Pruszyński (prof. INP PAN), Stanisław Prutis (prof. U. Białystok), Krzysztof Rączka (prof. UW), Andrzej Rzepliński (prof. UW, IPSiR), Irena Rzeplińska (prof. INP PAN), Stanisław Salmonowicz (prof. UMK), Paweł Sarnecki (prof. UJ), Zofia Sienkiewicz (prof. UWr), Edward Skrętowicz (prof. UMCS), Wiesław Skrzydło (prof. UMCS), Tadeusz Smyczyński (prof. INP PAN), Andrzej Sokala (prof. UMK), Adam Strzembosz (prof. KUL), Grażyna Szczygieł (prof. U. Białystok), Maria Szewczyk (prof. UJ), Andrzej Szwarc (prof. UAM, dziekan Wydziału Prawa), Teodor Szymanowski (prof., prezes ZG TNPK), Jan Szreniawski (prof. UMCS), Halina Święczkowska (prof. U. Białystok), Zygmunt Tobor (prof. UŚl, dziekan Wydziału Prawa), Tadeusz Tomaszewski (prof. UW), Jan Widacki (prof., Krakowska Szkoła Wyższa im. Frycza Modrzewskiego), Roman Wieruszewski (prof. INP PAN), Piotr Winczorek (prof. UW, KNP), Leszek Wiśniewski (prof. INP PAN), Tadeusz Włudyka (prof. UJ), Tadeusz Woś (prof. UJ), Krzysztof Wójtowicz (prof. UWr), Sławomira Wronkowska (prof. UAM), Maria Zabłocka (prof. UW), Andrzej Zakrzewski (prof., Wydział Prawa i Administracji UW), Eleonora Zielińska (prof. UW), Mieczysława Zdanowicz (prof. U. Białystok), Jan Zimmermann (prof. UJ), Andrzej Zoll (prof. UJ)

Dla Gazety
prof. Maksymilian Pazdan, były rektor Uniwersytetu Śląskiego, wybrany w 1990 roku, pierwszy rektor po zmianie systemu. Jeden z najlepszych znawców prawa cywilnego w Polsce.

Przez wiele lat walczyliśmy o to, by powstały komisje kodyfikacyjna prawa - podobne do tej, która z sukcesami działała w okresie międzywojennym. Chcieliśmy, by kodeksy tworzyli specjaliści - teoretycy i prawnicy z wielkim doświadczeniem praktycznym. Oni mieli być pomocą dla władzy, mieli jej służyć swoim doświadczeniem. Gdy się to wreszcie udało, władza podejmuje kroki podważające niezależność tej grupy kompetentnych ludzi.

My, którzy pamiętamy PRL, poznaliśmy różne twarze systemu totalitarnego, również uniemożliwianie dyskusji.

Odwołanie prof. Waltosia to decyzja, która swym niespodziewanym trybem przypomina działanie ówczesnych władz.

Jeśli władza chce reformować prawo według swoich pomysłów, powinna rozpocząć nad tym dyskusję, a nie zamykać usta tym, którzy myślą inaczej. Właśnie tak postępowano w PRL-u. Naszych obowiązkiem jest przestrzeganie przed zmianami, które nie wiadomo, dokąd prowadzą. Budzą nasz niepokój i protest.

Reforma prawa w Polsce powinna być dokonywana z wielką rozwagą, bo prawo karne jest regulatorem zmian społecznych. Zbytnie zaostrzenie systemu karnego powoduje, że cały system prawny w państwie się załamuje. Zbyt wysokie kary przestają bowiem spełniać swoją rolę, np. tracą funkcję wychowawczą. Niezależna komisja jest gwarancją, że tak się nie stanie. Podważanie jej niezależności jest niebezpieczne.