Zagadnienia do egzaminu z Zarządzania Strategicznego


1. Analiza SWOT
- definicja,
- obszary analizy SWOT,
- strategie wynikowe – pozycje strategiczne w analizie SWOT.
2. Kluczowe Czynniki Sukcesu
- definicja,
- przykładowe Kluczowe Czynniki Sukcesu,
- punktowa ocena przedsiębiorstwa w oparciu o listę Kluczowych Czynników Sukcesu.
3. Misja przedsiębiorstwa
- definicja,
- zadania misji przedsiębiorstwa.
4. Definicja i cechy konkurencyjności
- mechanizm i funkcje konkurencji,
- czynniki sfery realnej i sfery regulacji,
- konkurencyjność z perspektywy inwestora i klienta,
- czynniki na podstawie, których nabywca formułuje decyzję o wyborze oferty przedsiębiorstwa.
5. Instrumenty konkurowania i ich podział
- pozycja konkurencyjna,
- źródła przewagi konkurencyjnej,
- podstawowe typy przewagi konkurencyjnej,
- strategie kształtowania pola rynkowego,
- strategie konkurencji wynikające z pozycji rynkowej firmy i ze względu na zajmowaną pozycję konkurencyjną,
- style konkurowania
6. Dywersyfikacja
7. Pozycjonowanie
8. Proces zarządzania strategicznego i jego główne obszary
9. Alianse strategiczne, fuzje, przejęcia
10. Definicja outsourcingu
- przyczyny stosowania outsourcingu w przedsiębiorstwie,
- koordynacja rynkowa a koordynacja hierarchiczna,
- wydzielenie zewnętrzne a wydzielenie wewnętrzne, rodzaje outsourcingu stosowane w przedsiębiorstwie.
11. Definicja strategii przedsiębiorstwa
12. Szkoła planistyczna
- Szkoła ewolucyjna,
- Szkoła pozycyjna,
- Szkoła zasobowa,
- Teoria zasobowa firmy,
13. Koncepcja kluczowych kompetencji
- hierarchia kompetencji i strategii,
- charakterystyka kluczowych kompetencji.
14. Geneza zarządzania strategicznego
- planowanie długookresowe.
- cechy i zadania zarządzania strategicznego.
- definicja strategii i poziomy decyzji strategicznych.
15. Zarządzanie strategiczne
- definicja.
16. Analiza strategiczna
- funkcje,
- cechy,
- obszary,
17. Makrootoczenie przedsiębiorstwa i jego podział
- mikrootoczenie przedsiębiorstwa i jego składniki,
- Ogólny model strategii przedsiębiorstwa,
18. Tożsamość – MIX
19. Ogólny model łańcucha wartości
20. Strategie naczelnego kierownictwa (9 typów)
21. Model 5-ciu sił Portera
22. Macierz BCG
23. Mapa grup strategicznych
24. Łańcuch wartości
- definicja,
- podział na czynności podstawowe i wspierające,
25. Plan strategiczny
- różnica pomiędzy planami strategicznymi a operacyjnymi.



P.S. MIŁEJ NAUKI.

2.a Makro i Mikro otoczenie

Otoczenie przedsiębiorstwa dzielimy na:
• zewnętrzne to wszystko to, co z zewnątrz organizacji może na nią wpływać. Granica dzieląca organizację od jej otoczenia zewnętrznego nie zawsze jest jasna i wyraźnie określona. Np. akcjonariusze są w pewnym sensie częścią przedsiębiorstwa, ale w innym ujęciu są raczej elementem jego otoczenia. Na otoczenie zewnętrzne składają się dwie warstwy:
o otoczenie ogólne (dalsze, makrootoczenie) - organizacji obejmuje niezbyt wyraźnie określone wymiary i siły, wśród których działa organizacja i które mogą wywierać wpływ na jej działania. Należy do nich pięć wymiarów: ekonomiczny, techniczny, socjokulturowy, prawno-polityczny, międzynarodowy.
o otoczenie celowe (bliższe, mikrootoczenie) - składa się z konkretnych organizacji lub grup, które mogą wpływać na przedsiębiorstwo. Obejmuje ono: konkurentów, klientów, dostawców, regulatorów, siłę roboczą, właścicieli, sojuszników strategicznych. Ponieważ wymiary te są związane z konkretnymi organizacjami w środowisku, ich wpływ będzie miał charakter bezpośredni.
• wewnętrzne - składa się z warunków i sił wewnątrz organizacji. Jego główne składowe obejmują: zarząd, pracowników, kulturę organizacji.
Makrootoczenie, otoczenie dalsze przedsiębiorstwa - w ekonomii jest to ogół warunków działania przedsiębiorstwa w danym państwie, regionie geograficznym, strefie klimatycznej, układzie politycznym itd. Przedsiębiorstwo nie może ich zmieniać, może jedynie dostosować się do nich. Na makrootoczenie składają się:
• otoczenie ekonomiczne, wynikające z ogólnej kondycji gospodarczej
• otoczenie demograficzne, wynikające ze struktury wiekowej społeczeństwa, struktury płci itd.
• otoczenie prawne, wynikające z przepisów prawa krajowego
• otoczenie międzynarodowe, wynikające z uwarunkowań międzynarodowych (np. cena ropy naftowej)
• otoczenie społeczne, wynikające z panującej mody, stylu życia
• otoczenie technologiczne, wynikające z poziomu rozwoju technicznego i technologicznego
Do sposobów badania makrootoczenia zalicza się:
• ekstrapolację trendów
• metodę scenariuszową
• metodę delficką
W podejściu biznesowym, do analizy otoczenia dalszego używa się także:
• analizy ETOP
• analizy PEST
• analizy PRESTCOM
• analizy Stakeholders
• analizy klastrów
Mikrootoczenie (otoczenie bliższe) składa się z konkretnych organizacji lub grup, które mogą wpływać na przedsiębiorstwo. Otoczenie to jest bardziej złożone i dostarcza więcej informacji niż otoczenie ogólne, ponieważ menadżer może rozpoznać czynniki otoczenia szczególnie interesujące organizację. Jest ono również nazywane otoczeniem konkurencyjnym, określa warunki funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstwa w określonej branży i na danym geograficznie rynku. Cecha otoczenia konkurencyjnego jest to, że miedzy jego elementami a przedsiębiorstwem zachodzi sprzężenie zwrotne: podmioty otoczenia konkurencyjnego oddziałują na przedsiębiorstwo, ale też przedsiębiorstwo ma możliwość aktywnego reagowania na te bodźce.
Mikrootoczenie obejmuje :
• konkurentów,
• klientów,
• dostawców,
• regulatorów,
• siłę roboczą,
• właścicieli,
• sojuszników strategicznych.
Mikrootoczenie jest związane z rynkiem lub rynkami, na których działa firma. W jego skład wchodzą wszystkie elementy rynku - od konkurencji poprzez kooperantów po klientów. Ta część rzeczywistości otaczającej firmę ma na nią najbardziej widoczny wpływ, ale także odwrotnie – firma może wpływać na to bliższe otoczenie poprzez odpowiednie zarządzanie, marketing.

Pytania tematu: „Zarządzanie innowacjami”, wtorek 7:15

1. Scharakteryzuj istotę zarządzania innowacjami?

Zarządzanie innowacjami przez organizacje jest poszukiwaniem, opartym na posiadanych zasobach, takich rodzajów innowacji, aby proces innowacji stawał się bardziej efektywny w konfrontacji z wyzwaniami, jakie stawia rynek, konkurencja, klient .

W zarządzaniu innowacjami dominują dwa ogólne poglądy:
a). innowacje są możliwe do zaplanowania i mogą być zarządzane przez organizację dla osiągnięcia przewidywanych, optymalnych rezultatów;
b). innowacje zawierają w sobie niewspółmiernie wysokie ryzyko, gdyż trudno jest przewidzieć zapotrzebowanie rynkowe, potrzeby konsumentów, reakcje potencjalnych konkurentów, a także ryzyko związane z realizacją przedsięwzięcia inwestycyjnego.

2. Wymień i scharakteryzuj fazy w procesie zarządzania innowacjami?


Fazy procesu zarządzania innowacjami:

• pierwsza: analiza makro- i mikrootoczenia firmy, pozwalająca na zebranie informacji o potencjalnym popycie na innowacje. Informacjami tymi są zidentyfikowane potrzeby klientów, rezultaty przeprowadzonych badań marketingowych, zachowania konkurentów itp. Wszystkie te czynniki stanowią zbiór informacji, na który organizacja musi odpowiedzieć.

• druga: wybór projektów realizacji - na podstawie zebranych w fazie pierwszej informacji trzeba wybrać te projekty innowacji, do realizacji, których firma będzie posiadała odpowiednie zasoby. Nawet organizacja z największymi zasobami nie może robić wszystkiego, więc istotą sprawy jest wybranie tych możliwości, które dają największe szanse zbudowania przewagi konkurencyjnej;
• trzecia: działalność badawczo-rozwojowa - po wybraniu określonej opcji organizacja musi zapewnić właściwe zasoby do jej realizacji. Może tego dokonać albo poprzez działalność badawczo-rozwojową, albo poprzez transfer technologii. Może to być proste zadania polegające na zakupie potrzebnych zasobów, albo wykorzystaniu wyników już przeprowadzonych badań, ale może tez wymagać złożonego procesu badawczo-rozwojowego.
• czwarta - piąta: wdrożenie innowacji - wreszcie organizacje muszą wdrożyć innowację – przeprowadzając ją od pomysłu poprzez poszczególne fazy aż do wdrożenia – w formie nowego produktu czy usługi na rynek zewnętrzny lub w formie nowego procesu, czy metody wewnątrz organizacji.


3. Wymień i opisz czynniki warunkujące procesy innowacyjne?


Klasyfikacja czynników warunkujących procesy innowacyjne

Nazwa czynnika - Znaczenie czynnika

Zasób wiedzy naukowej i technicznej, potencjał badawczo-rozwojowy - Określa podstawy działalności innowacyjnej, stanowi ważne źródło innowacji

Strategia rozwoju nauki i techniki, polityka innowacyjna - Wytycza kierunki tego rozwoju, decyduje o wysokości nakładów na B+R, systemie kształcenia

Studium rozwoju społeczno ekonomicznego kraju, struktura gospodarki - Warunkuje ogólny kształt mechanizmu innowacyjnego i stopień uzależnienia danej gospodarki od importu myśli technicznej

System funkcjonowania gospodarki - Decyduje o konkretnym obliczu mechanizmu innowacyjnego, o jego efektywności

Czynniki socjopsychologiczne i kulturowe - Zawierają ważne motywy działalności innowacyjnej (ambicjonalne, prestiżowe)


4. Jakie podmioty uczestniczą w zarządzaniu innowacjami?

W zarządzaniu innowacjami uczestniczą następujące podmioty :

- Instytucje sfery badania i rozwoju (B+R). Są to instytucje głównie publiczne, zajmujące się tworzeniem nowej wiedzy technicznej i technologicznej w postaci odkryć, wynalazków, nowych rozwiązań itp., do których należą: wyższe uczelnie, instytuty naukowe i badawcze, centra badawcze.

- Przedsiębiorstwa i organizacje sfery przemysłu i usług. Zajmują się one działalnością technologiczno-przemysłową, wdrożeniami i komercjalizacją nowych rozwiązań. Sfera ta obejmuje także jednostki B+R przedsiębiorstwa, stanowiące krajach wysoko rozwiniętych coraz poważniejszą część krajowego potencjału badawczego.

- Instytucje i organizacje zajmujące się prowadzeniem polityki innowacyjnej i wpływem na przebieg procesów innowacyjnych. Należą do nich: instytucje rządowe i regionalne, banki oraz instytucje i organizacje pozarządowe, takie jak ośrodki wspomagania przedsiębiorczości i innowacji, centra technologiczne, ośrodki doradztwa i szkoleń, informacji itp.


5. Czym charakteryzuje się współczesne zarządzanie innowacjami?

Współczesne zarządzanie innowacjami charakteryzuje się :

- orientacją rynkowa uwzględniającą oczekiwania klienta oraz konkurencję;

- rozwiniętymi relacjami występującymi pomiędzy nauka, innowacjami a gospodarka;

- wysoką innowacyjnością organizacji zarówno przedsiębiorstwa, regionu jak i państwa. Jest to system dynamiczny uwzględniający w swoim działaniu elastyczność, adaptacyjność, efektywność i szybkość. Przedsiębiorstwo, tak jak i region i państwo powinno być wrażliwe na innowacje i skłonne do wprowadzenia zmian traktowane jako szanse;

- ujmowaniem procesu innowacji jako złożonego mechanizmu społecznego, ekonomicznego i technologicznego, którego rezultatem są określone rodzaje innowacji:

- rozwiniętymi powiązaniami układu podmiotowego (przedsiębiorstwo, region, państwo, nauka) z układem przedmiotowym (otoczenie, informacje, decyzje, procesy, strategie);

- kreowanie modelu sieci uwzględniającej trzy wzajemnie powiązane elementy: podmioty, działania i zasoby. Ich wzajemne relacje wspomagane technologią informatyczną powinny stymulować rozwój innowacji;

- tworzeniem systemu innowacji dla potrzeb organizacji dla wszystkich faz procesu innowacji oraz organizacji realizujących i wdrażających innowację;

- kreowaniem w organizacji czynników stymulujących rozwój innowacji, takich jak informacja i wiedza. Przejawem ich rozwoju jest powstanie nowych pomysłów oraz efektywności przetwarzania ich w innowacje produktowe, procesowe, usługowe.